Nga presioni i ngarkuar nga SHBA-ja dhe aleatët evropianë për të arritur marrëveshje me Serbinë, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti premtoi të mërkurën që do t’i rezistojë çdo përpjekjeje të Perëndimit për “shantazh” që lidhet me afatin e fundit për të arritur një marrëveshje me Serbinë.
Për disa muaj, emisarët perëndimorë janë endur midis kryeqyteteve të Kosovës dhe Serbisë shkaku i ngecjes diplomatike për të rizgjidhur tensionet e gjata prej afro 25 vjetësh pas luftës midis luftëtarëve shqiptarë dhe forcave serbe, që nxitën fushatën e bombardimit të NATO-s për ta përfunduar luftën.
Mirëpo, edhe pas më shumë se dy dekada, Beogradi ende refuzon ta njohë qeverinë e ish-provincës së saj me shumicë shqiptare, dhe me përkrahjen e aleates të saj të fuqishme Rusinë, ka ndaluar atë nga anëtarësimi në disa institucione ndërkombërtare, përfshirë Organizatën e Kombeve të Bashkuara.
Me luftën në Ukrainë, e cila ka paraqitur një paqartësi të re në Evropë, SHBA dhe BE duken të vendosura për të arritur një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, në mënyrë që të përfundojnë edhe krizat shumëvjeçare në Ballkan.
Sipas Kurtit, Kosova momentalisht po ballafaqohet për arritje të një lloj marrëveshje me Serbinë me një afat deri në mars, përkundër shumë mospajtimeve themelore dhe pengesave që ndikojnë negativisht në marrëdhëniet midis kundërshtarëve.
“Pengesa jonë më e madhe është këmbëngulja dhe kërkimi i Beogradit për një makinë kohe. Ata duan të kthehen në kohë dhe kjo nuk është e mundur”, tha Kurti në një intervistë për agjencinë franceze të lajmeve Agence France-Presse (AFP) në Prishtinë.
“Kosova është shtet i pavarur dhe do të jetë edhe më mirë edhe për Serbinë ta njohë Kosovën”, tha kryeministri Kurti, duke thënë se një hap i tillë do ta lehtësojë integrimin e Beogradit në Bashkimin Evropian.
Mes bllokimit, Kurti këmbënguli se barra i takon Serbisë, të cilën ai e quajti një “autokraci” që ka nxitur lidhje të ngushta me Kremlinin në Rusi dhe vazhdon të destabilizojë Evropën Juglindore.
Megjithatë, Uashingtoni duket se po mbështetet shumë te Kurti dhe qeveria e tij për t’u dorëzuar në çështjet kyçe me ambasadën e SHBA-së në Prishtinë këtë javë duke bërë thirrje për krijimin e menjëhershëm të një propozimi të gjatë për të formuar të ashtuquajturën Asociacion të Komunave me shumicë serbe.
Disa orë pas publikimit të deklaratës, në një takim të mbajtur të martën nga ambasada amerikane për të diskutuar propozimin, në të cilin Kurti nuk mori pjesë, duke lënë të kuptohet për rritjen e tensioneve me aleatin e palëkundur të Kosovës.
Ai ka qenë prej kohësh një kundërshtar i marrëveshjes, duke thënë se Asociacioni do t’i jepte Serbisë një enklavë tjetër etnike në rajon që mund të përdoret për të minuar qeverinë e tij.
“Ne nuk mund të shantazhohemi. Nuk mund të kemi frikë. Ne jemi njerëz të guximshëm dhe ajo që kërkojmë është trajtim i drejtë, barazi dhe njohje reciproke,” deklaroi Kurti.
“Nuk është fer të bëhet presion mbi vendin me pro-evropian, pro-amerikan dhe demokratin në Ballkanin Perëndimor. Ky presion duhet të jetë mbi Beogradin”, thotë kryeministri i Kosovës.
Në anën tjetër, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq thotë që qeveria e tij ndodhet shumë ngushtë për të arritur marrëveshjen.
Gjatë një fjalimi televiziv kombëtar, Vuçiq tha se atij i është dhënë ultimatum nga shtetet perëndimorë për të normalizuar lidhjet me Kosovën ose përndryshe ballafaqohet me masa që do të jenë ‘dëmtim i madh’ për vendin e tij.
Në pamje të parë, Kurti dhe Vuçiq duket se janë liderët më të pamundur për të arritur një marrëveshje, me presidentin serb duke iu referuar publikisht homologut të tij kosovar si “llum terrorist”.
“Mund të flas për qëndrimet e presidentit të Serbisë, por jo për nivelin e tij arsimor”, tha Kurti për agjencinë franceze të lajmeve.
Dikur i quajtur “Che Guevara i Kosovës”, Kurti u shndërrua nga një aktivist që drejtonte protestat e dhunshme, i njohur për lëshimin e gazit lotsjellës në parlament, përpara se të bëhej kryeministër.
Sot ai është kryeministër, pasi shënoi një fitore të bindshme në zgjedhjet e vitit 2021 dhe nuk ka hequr dorë nga përkushtimi i tij radikal për të mbrojtur sovranitetin e Kosovës, me diplomatët perëndimorë që ankohen shpesh për kokëfortësinë e tij.
Por Kurti mbetet i pafalshëm në përpjekjen e tij për të siguruar një të ardhme stabile për Kosovën.
“Demokracia dhe republika duhet të mbrohen. Kjo nuk është e lehtë, por nuk ka alternativë”, deklaron Kurti.
